Opinia Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 15 września 2017 r. (Nr WO 020-102/17, UC96)
OPINIA
KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z dnia 15 września 2017 r.
w przedmiocie rządowego projektu o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (UC96)
Krajowa Rada Sądownictwa po zapoznaniu się z przedłożonym projektem – przesłanym przy piśmie Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Nr DL-VIII-4392-5/17 nie kwestionuje możliwości utworzenia rejestru zawierającego informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych oraz o innych podmiotach „zadłużonych” w rozumieniu przedstawionego projektu, zgłaszając poniższe uwagi.
Zdaniem Krajowej Rady Sądownictwa zakres danych jaki ma objąć Krajowy Rejestr Zadłużonych jest zbyt głęboki i ingeruje w prawo do prywatności osób których dane mają być zamieszczane w tym rejestrze. Wątpliwości wywołuje ujawnianie w publicznie dostępnym rejestrze zakresu danych wynikających z akt spraw sądowych (art. 5 projektowanej ustawy). Ujawnienie w ogólnodostępnym rejestrze danych wierzycieli stoi także w sprzeczności z zasadą ochrony danych osobowych. Projektowane rozwiązanie jest, w ocenie Rady, nieproporcjonalne w stosunku do realizacji celów ustawy. Bezpieczeństwo obrotu nie wymaga bowiem ujawniania całej struktury zobowiązań osób zadłużonych i dokładnych danych ich wierzycieli, a taki skutek przyniesie udostępnienie rejestru w ogólnie dostępnej sieci internet. Jednocześnie Krajowa Rada Sądownictwa podnosi, że obecnie funkcjonujący rejestr dłużników niewypłacalnych obejmuje część informacji nowo tworzonego Krajowego Rejestru Zadłużonych.
Zastrzeżenia Krajowej Rady Sądownictwa budzi także dodawany do ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych art. 53 § 12, który ustanawia Ministra Sprawiedliwości administratorem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe. Ograniczenie przewidziane w kolejnej jednostce redakcyjnej (projektowany art. 53 § 13) nie jest wystarczające. Zgodnie z poglądem Trybunału Konstytucyjnego wyrażonym w wyroku z 14 października 2015 r. w sprawie Kp 1/15 przepisy tego rodzaju nie powinny budzić jakichkolwiek wątpliwości co do zakresu uprawnień Ministra Sprawiedliwości. Rada wyraża stanowisko, że poprawnym rozwiązaniem byłoby wskazanie Prezesów Sądów Apelacyjnych jako właściwym do wykonywania funkcji administratora systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, w ramach akt spraw sądowych sądów danej apelacji.
Ustawa o Krajowym Rejestrze Zadłużonych nałoży kolejne obowiązki na sądy, a dodatkowo stosowanie tych przepisów może wywołać wątpliwości interpretacyjne. Projektodawca nie określił sposobu spowodowania zamieszczenia w systemie teleinformatycznym przedmiotowych danych – ogólne sformułowanie zawarte w art. 9 ust. 1 projektu sugeruje, że dane będą zamieszczane na podstawie ustawy, bez konieczności podjęcia przez sąd żadnych czynności (a contrario ust. 4 tego przepisu). W tym zakresie nie jest bowiem jasne jak miałaby być wykonywana ta czynność.
Wątpliwości Rady wywołuje też stwierdzenie projektu o nieusuwalności danych z rejestru. Projekt przewiduje nieujawnianie pewnych informacji po upływie terminów określonych w art. 11 ustawy. Ustawodawca powinien w tym zakresie uwzględnić aktualne regulacje dotyczące przechowywania akt sądowych.
Zdaniem Krajowej Rady Sądownictwa projekt powinien ustanawiać zasady alternatywne formy doręczeń w wypadku awarii systemu teleinformatycznego.
Rada zwraca także uwagę na projektowany art. 160 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, który może mieć negatywny wpływ na ogólny wynik postępowania restrukturyzacyjnego i może doprowadzić do upadłości.
Projekt w art. 12 powinien wprost określać adres internetowy, pod którym zostanie udostępniony Krajowy Rejestr Zadłużonych lub ustanawiać delegację do wydania rozporządzenia konkretyzującego ten adres.